Chiaramel
Pimpinella major
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Grand Boucage, Grande Pimpinelle.
Descripcioun :Lou chiaramel (Ubaio) es uno grando erbo pulèu coumuno dins li fourèst e prado umido de mountagno. Se recounèis à si fueio un cop divisado e penado. Lis oumbello, blanco o roso (var. rubra) an ges de bratèio. La tijo èi longo e canado ço qu'a bessai douna lou noum de la planto.
Usanço :La racino es estado utilisado en Austrìo pèr lucha contro li fèbre, lou raumas, la brouchito e lou tussi. Li fueio podon èstre manjado coume sabourun.
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1,2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pimpinella
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2000 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Prado umido
- Orle de bos
- Esboudèu
- Pelouso
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éuroupenco-Caucasiano
Ref. sc. : Pimpinella major (L.) Huds., 1762
(= Pimpinella magna (L.) )
Visc
Viscum album subsp. album
Santalaceae Viscaceae
Àutri noum : Viscle, Amendoulié, Grivello, Visc-d'amelié, Visc-de-poumié.
Nom en français : Gui des feuillus.
Descripcioun :Lou visc es un parasite d'aubre. Aquéu d'aqui s'atrovo sus li fuiaru, majamen l'aliguié e l'acinié, mai peréu sus l'amélié, l'amelanchié, la piboulo...
Usanço :Au nostre, s'emplegavo subretout pèr adouba la viscado pèr fin d'aganta l'auceliho (fau faire couire li "grano" dins l'aigo). A d'ùni prouprieta medicinalo e veterinàri : servié à passa tèms pèr faire avourta o desliéura li bèsti (P. Lieutaghi, op.cit. p. 266). Dins leberoun èro utilisa contro l'ipertesuro. Mèfi pamens que li grano soun mourtalo (caup d'eterousido cardioutounico). Se dounavo pamens à manja i bèsti l'ivèr (fedo e cabro).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Viscum
Famiho : Santalaceae
Famiho classico : Viscaceae
Ordre : Santalales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco :
Mars à mai
Liò : Parasito de fuiaru
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Viscum album subsp. album L., 1753